Drobne, błyszczące, brązowe nasiona lnu, zwane potocznie siemieniem lnianym cieszą się dużym zainteresowaniem przy produkcji pieczywa. Pochodzące z rośliny o cienkich, wysmukłych łodygach, drobnych liściach i małych kwiatach ziarna mają wiele pozytywnych walorów żywieniowych. Owocem lnu jest torebka, zawierająca zazwyczaj ok. 10 nasion. Ziarna te charakteryzują się wysoką wartością odżywczą i pozytywnie wpływają na nasze zdrowie.
Siemię lniane jest przede wszystkim źródłem łatwo przyswajalnego białka, które charakteryzuje się wysoką wartością biologiczną. Białko znajdujące się w nasionach lnu charakteryzuje się dobrą strawnością i łatwo się wchłania odżywiając nasz organizm. Co ciekawe białko siemienia lnianego jest lepiej przyswajalne przez człowieka niż białko mleka, i charakteryzuje się równie bogatym zestawem aminokwasów. Nasiona lnu zawierają prawie wszystkie aminokwasy niezbędne, czyli takie, których organizm człowieka nie jest w stanie sam wyprodukować, i które muszą być dostarczane z pożywieniem. Są to: leucyna, lizyna, fenyloalanina, które regulują czynności hormonalne, tryptofan korzystnie wpływający na wzrok i zapobiegający różnego rodzaju chorobom skórnym, izoleucyna i treonina wpływające na przemiany i przyswajanie pozostałych aminokwasów, oraz walina korzystnie wpływająca na układ nerwowy człowieka. Niewątpliwie z punktu widzenia żywieniowego korzystne jest połączenie np. w zestawie śniadaniowym kromki chleba zawierającej siemię lniane ze szklanką mleka. Taka kombinacja pozwala na dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych aminokwasów w idealnej proporcji.
Oprócz cennych właściwości siemienia lnianego związanych z białkiem na uwagę zasługuje przede wszystkim wysoka zawartość tłuszczu, dochodząca nawet do 40%. Z tego powodu nasiona lnu zakwalifikowane są do kategorii wymienników tłuszczowych.
Olej lniany jest bardzo bogatym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), głównie z rodziny Omega-3 i Omega-6, które dzięki swoim właściwościom obniżają poziom cholesterolu we krwi oraz zapobiegają powstawaniu zakrzepów naczyniowych. Kwasy te są niezmiernie ważne w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju, dlatego warto zwrócić uwagę, aby znalazły się w diecie dzieci i młodzieży. Nasiona lnu są również bogatym źródłem witamin, szczególnie witamin z grupy B. Ponadto siemię lniane jest znakomitym źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, głównie witaminy A oraz E, które należą do grupy naturalnych przeciwutleniaczy, a ich zadaniem jest ochrona organizmu przed niekorzystnym wpływem wolnych rodników, powodującym starzenie się organizmu i niektóre rodzaje nowotworów.
Ziarna lnu z powodzeniem wykorzystuje się przy produkcji trwałych wyrobów cukierniczych, oprócz tego mogą być idealnym składnikiem różnego rodzaju sałatek czy kanapek. Najczęściej jednak nasiona te łączone są z innymi ziarnami lub służą do posypywania powierzchni pieczywa, rozszerzając w ten sposób asortyment każdej piekarni.
Źródła:
Henryk Niewiadomski: Surowce tłuszczowe, Wyd. Naukowo-Techniczne, 1984
Anna Baranowicz: Siemię lniane. Cukiernictwo i piekarnictwo, nr.8/2004
Red. Naukowa Jan Gawęcki: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, PWN, 2010
Autor: Katarzyna Cymmer